درباره عفونت دستگاه ادراری بیشتر بدانید
درباره عفونت دستگاه ادراری بیشتر بدانید
به گزارش بهداشت نیوز: یک عفونت دستگاه ادراری عفونت کل یا بخشی از دستگاه ادراری است. بیشتر عفونت‌ها در قسمت پایینی دستگاه ادراری که شامل مجرای پیشاب (لوله‌ای که امکان خروج ادرار از بدن را فراهم می‌کند) و مثانه (محل ذخیره ادرار) می‌شود. گاهی اوقات عفونت‌ها از طریق حالب ها (لوله‌های که ادرار را از کلیه‌ها به مثانه انتقال می‌دهند) به سمت بالا و کلیه‌ها (محل تولید ادرار) منتقل می‌شوند.
علائم رایج عفونت دستگاه ادراری شامل درد در ناحیه لگن، احساس سوزش هنگام دفع ادرار، و نیاز برای دفع ادرار یا تکرر ادرار می‌شوند. هر فردی در هر سنی می‌تواند به عفونت دستگاه ادراری مبتلا شود، اما زنان در معرض خطر بیشتری قرار دارند. بنابر ارزیابی‌های صورت گرفته، تقریباً نیمی از تمام زنان یک عفونت دستگاه ادراری را در طول زندگی خود تجربه می‌کنند. حدود ۱۵۰ میلیون نفر در سراسر جهان هر ساله به یک عفونت دستگاه ادراری مبتلا می‌شوند.
انواع عفونت دستگاه ادراری
سه نوع اصلی از عفونت دستگاه ادراری وجود دارند که با توجه به مکان عفونی شدن دستگاه ادراری تعریف می‌شوند.
با بوتاکس خداحافظی کنید!
* عفونت مجرای پیشاب به نام اورتریت شناخته می‌شود که ملتهب شدن مجرای پیشاب را موجب می‌شود.
* شایع‌ترین نوع عفونت دستگاه ادراری عفونت مثانه است که به نام سیستیت شناخته می‌شود.
* عفونت‌های کلیه نوع جدی‌تر از عفونت دستگاه ادراری هستند که در پزشکی به نام پیلونفریت شناخته می‌شود.
عفونت‌های دستگاه ادراری شایع هستند و افرادی بسیاری از آن‌ها آگاه هستند، اما همه این مسئله را نمی‌دانند که یک عفونت دستگاه ادراری می‌تواند به یک عفونت کلیوی تبدیل شود.
دلایل عفونت دستگاه ادراری چه چیزهای هستند؟
در شرایط عادی، سیستم ایمنی بدن در برابر عفونت از ما دفاع می‌کند. یکی از روش‌های دفاعی بدن جریان مداوم ادرار است. این به پیشگیری از اتصال باکتری‌ها به دیواره‌های دستگاه ادراری کمک می‌کند. اما گاهی اوقات میکروب‌ها به هر ترتیب ممکن نفوذ خود را انجام می‌دهند.
زمانی که باکتری، به طور معمول ای. کولای، وارد مجرای پیشاب شده و پس از آن به دیواره مثانه متصل شده و تکثیر می‌شود، عفونت دستگاه ادراری آغاز می‌شود. آنچه در این حالت رخ می‌دهد یک عفونت مثانه یا سیستیت است. گاهی اوقات، باکتری‌ها از مثانه به قسمت بالایی دستگاه ادراری حمله کرده و یک یا هر دو کلیه را آلوده می‌کنند.
عوامل خطرآفرین برای عفونت دستگاه ادراری
برخی افراد نسبت به دیگران در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به عفونت دستگاه ادراری قرار دارند. از عوامل خطرآفرین در این زمینه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
* زن بودن. زنان از مجرای پیشاب کوتاه‌تری نسبت به مردان برخوردار هستند و ورودی این مجرا بسیار نزدیک‌تر به مقعد است. بر اساس این تفاوت‌های آناتومیک، باکتری‌ها راحت‌تر می‌توانند به دستگاه ادراری زنان وارد شوند.
* زندگی جنسی فعال. رابطه جنسی باکتری‌ها را هرچه بیشتر به مجرای پیشاب هل می‌دهد.
* پیرتر بودن. پس از یائسگی، سطوح استروژن در زنان افت می‌کند. این شرایط سطوح باکتری‌های سالم به نام لاکتوباسیلوس که با عفونت مبارزه می‌کنند را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
* استفاده از دیافراگم یا کاندوم‌های اسپرم‌کش.
* دشواری در تخلیه مثانه. ناتوانی در تخلیه کامل مثانه می‌تواند فضا را برای رشد باکتری‌ها مساعدتر سازد.
* ابتلا به سنگ کلیه. (در مردان بزرگ شدن پروستات می‌تواند یک عامل خطرآفرین باشد.)
* ابتلا به دیابت یا برخورداری از سیستم ایمنی ضعیف.
* ابتلا به یک عفونت دستگاه ادراری پیشین.
* استفاده از یک کاتتر یا تجربه عمل جراحی یا فرآیند پزشکی که دستگاه ادراری در آن درگیر بوده است.
علائم یک عفونت دستگاه ادراری چه چیزهای هستند؟
این امکان وجود دارد که ابتلا به یک عفونت دستگاه ادراری بدون هیچ نشانه‌ای باشد. اما بیشتر مردم یک یا چند نشانه را تجربه می‌کنند.
* دفع ادرار دردناک یک نشانه کلاسیک است. احساس نیاز به دفع ادرار در شرایطی که نیازی به انجام این کار نیست نیز یکی دیگر از نشانه‌های رایج است.
* علائم شایع عفونت مثانه
* نیاز به دفع ادرار حتی زمانی که مثانه خالی است یا تنها چند قطره ادرار خارج می‌شود.
* تکرر ادرار
* درد و فشار در قسمت پایینی شکم یا ناحیه اندام جنسی
* دفع ادرار دردناک
* ادرار کدر یا خون‌آلود
* بوی قوی و زننده ادرار
نشانه‌های گسترش عفونت به کلیه‌ها
عفونت‌های مثانه که به کلیه‌ها سرایت می‌کنند می‌توانند علائم بیشتری را موجب شوند که از آن جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
* تب
* درد در پهلو یا کمر
* حالت تهوع یا استفراغ
* لرز یا تعریق
* سردرگمی یا تغییرات ذهنی
در صورت مواجهه با علائم یک عفونت دستگاه ادراری باید با پزشک خود مشورت کنید. اگرچه نیازی نیست تا بلافاصله به اورژانس مراجعه کنید، اما عفونت‌های دستگاه ادراری به اندازه‌ای آزار دهنده هستند که بیشتر مردم در کوتاه‌ترین زمان ممکن به پزشک مراجعه می‌کنند. البته اگر با تب و دیگر نشانه‌های نگران کننده مواجه هستید باید هرچه سریع‌تر به پزشک مراجعه کنید زیرا تب می‌تواند نشانه‌ای از تبدیل شدن عفونت مثانه به عفونت کلیه باشد.
یک عفونت دستگاه ادراری چگونه درمان می‌شود؟
آنتی‌بیوتیک‌ها داروهایی هستند که برای بهبود عفونت‌های دستگاه ادراری به کار گرفته می‌شوند. این‌که چه دارویی برای شما تجویز می‌شود و چه مدت باید آن را مصرف کنید به نتایج آزمایش، شدت علائم، و عوامل دیگر بستگی دارد. اگر یک زن مبتلا به عفونت ساده مثانه هستید یک دوره سه روزه آنتی‌بیوتیک ممکن است کافی باشد. مردان به طور معمول نیازمند دوره درمان طولانی‌تر هستند.
برای عفونت‌های دستگاه ادراری پیچیده یا عفونت کلیه پزشک ممکن است آنتی‌بیوتیک‌های قوی‌تر به نام فلوروکینولون ها، دسته‌ای که داروهایی مانند سیپروفلوکساسین را شامل می‌شود، را تجویز کند. این داروها به منظور پیشگیری از مقاومت به آنتی‌بیوتیک باید به مقدار کم مصرف شوند.
همچنین، پزشک ممکن است برای تسکین علائم ادراری فنازوپیریدین را تجویز کند. این داروها باید به همراه یک آنتی‌بیوتیک مصرف شوند و به صورت تجویزی و بدون نسخه در دسترس هستند.
افزون بر این، پزشک ممکن است افزایش مصرف مایعات را توصیه کند. نوشیدن مایعات فراوان، به ویژه آب، ممکن است به دفع میکروب‌های بیماری‌زا کمک کند. همچنین، این کار ادرار را رقیق کرده و از این رو دفع ادرار با درد کمتری صورت می‌گیرد.
همانند هر عفونت دیگری در بدن، عفونت‌های دستگاه ادراری نیز به طور معمول خودبه‌خود بهبود می‌یابند. شما می‌توانید برای ۲۴ تا ۴۸ ساعت افزایش مصرف مایعات را مدنظر قرار دهید، اما اگر علائم بهبود نیافتند احتمالاً به مصرف دارو نیاز است.
آیا عفونت دستگاه ادراری عوارضی به همراه دارد؟
بیشتر عفونت‌های دستگاه ادراری با موفقیت و بدون هیچ عارضه‌ای بهبود می‌یابند. اما بدون درمان درست و به موقع، یک عفونت مثانه ساده نیز می‌تواند از کنترل خارج شود. میکروب‌ها می‌توانند از مثانه وارد حالب ها شده و به کلیه‌ها حمله کنند و این شرایط می‌تواند زمینه‌ساز پیامدهای جدی برای سلامت شما شود.
از عوارض عفونت دستگاه ادراری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
* عفونت‌های دستگاه ادراری عودکننده
* عفونت کلیه
* تولد نوزاد با وزن کم، تولد زودرس نوزاد، یا تولد نوزاد مرده در زنان باردار
* سپسیس یا عفونت خون، شرایطی بالقوه تهدیدکننده زندگی که می‌تواند به آسیب بافتی، نارسایی اندامی و حتی مرگ منجر شود
چگونه از عفونت دستگاه ادراری پیشگیری کنیم؟
اقداماتی را می‌توان برای پیشگیری از عفونت‌های دستگاه ادراری مدنظر قرار دارد.
سبک زندگی
* مایعات فراوان، به ویژه آب، مصرف کنید. این کار ادرار را رقیق کرده و به تخلیه باکتری‌ها نیز کمک می‌کند.
* هنگام احساس نیاز به دفع ادرار این کار را انجام دهید. نگه داشتن ادرار می‌تواند به رشد باکتری‌های مضر کمک کند.
* پس از اجابت مزاج و دفع ادرار پاکسازی را از جلو به عقب انجام دهید.
* پس از رابطه جنسی برای کمک به تخلیه باکتری‌هایی که ممکن است وارد مجرای پیشاب شده باشند دفع ادرار را انجام دهید.
* دوش بگیرید و از وان استفاده نکنید.
* از پودرها و اسپری‌ها استفاده نکنید.
* استفاده از اسپرم‌کش ها را متوقف کنید. اگر از روش‌های ضدبارداری که شامل اسپرم‌کش ها می‌شوند استفاده می‌کنید، روش‌های دیگر را مدنظر قرار دهید زیرا اسپرم‌کش ها باکتری‌های خوب را نیز نابود می‌کنند.
* اگر با عفونت‌های دستگاه ادراری مکرر مواجه هستید با پزشک خود درباره تجویز دوز کم آنتی‌بیوتیک که پس از رابطه جنسی یا به صورت روزانه برای یک دوره چند ماهه استفاده می‌شود، صحبت کنید.
* اگر زنی مسن هستید که عفونت‌های دستگاه ادراری مکرر را تجربه می‌کند، استفاده از کرم استروژن واژنی را مدنظر قرار دهید.
مکمل‌های غذایی
* استفاده از پروبیوتیک های خوراکی و واژنی را مدنظر قرار دهید.
* آب کرنبری بنوشید یا از قرص‌های کرنبری استفاده کنید. اگر از داروهای رقیق کننده خون، مانند وارفارین، استفاده می‌کنید از مصرف کرنبری پرهیز کنید زیرا ممکن است خطر خونریزی را افزایش دهد.
